IPA vs APA. Subtelna różnica w nazwie, ogromna w smaku

Współczesny rynek obfituje w wiele rodzajów piw o specyficznych walorach smakowych, barwie, klarowności i procentowej zawartości alkoholu. Zasadniczo możemy jednak wyróżnić dwie główne grupy piw – piwa dolnej (lagery) i górnej fermentacji (ale). Pierwsze z nich historycznie są młodsze. Piwa górnej fermentacji w ujęciu historycznym są dużo starsze, ale dopiero w ostatnich latach stopniowo odzyskują utracony blask. Do tej grupy trunków należą zarówno piwa IPA, jak i APA.

Czym wyróżniają się piwa IPA?

India Pale Ale to jeden z najstarszych i jednocześnie niezwykle popularnych stylów piwa angielskiego. Nazwa jest nawiązaniem do wyglądu, sposobu warzenia i miejsca pochodzenia piwa, a dokładniej rzecz biorąc jego przeznaczenia. Ale to po prostu określenie piw górnej fermentacji. Wszystkie piwa IPA są trunkami górnej fermentacji, o zdecydowanie bogatszym smaku niż dość jednorodne pod tym względem, popularne lagery. Pale oznacza jasny kolor, co w momencie wprowadzenia na rynek pierwszych piw tego typu było dużą nowością, w związku z czym zostało odzwierciedlone w nazwie trunku. Słowo ‘India’ w nazwie to po prostu historyczny kierunek, w którym piwa tego typu były wysyłane.

Cechą charakterystyczną piwa IPA jest wyraźna, intensywna goryczka wynikającą z zastosowania w procesie produkcji większej ilości chmielu. Ma to historyczne uzasadnienie i jest znakiem rozpoznawczym każdego współczesnego IPA. Piwo w tym stylu jest również mocniejsze od standardowego lagera.

Współczesne piwo świeże IPA jest nie tylko wyraźnie gorzkie i mocne, ale bogate również w charakterystyczne nuty smakowe, przede wszystkim owocowe i kwiatowe, niekiedy leśne, ziemiste i ziołowe. Jeśli zatem zastanawiasz się, czy IPA jest gorzkie, odpowiedź jest jednoznaczna. Tak, jest gorzkie i to bardzo. Często zbyt gorzkie, zwłaszcza dla osoby, która styka się z nim po raz pierwszy.

Co to jest APA?

Zmiana pierwszej litery w skrócie IPA jest konsekwencją zmiany miejsca, w którym powstało to piwo – a konkretnie zmiany gatunku chmielu używanego do warzenia jasnego piwa górnej fermentacji. Wyjściowo był to ten sam chmiel, jakiego używano w Anglii. Ze względu na inne warunki klimatyczne i inne właściwości gleby, angielski chmiel uprawiany w Ameryce Północnej uzyskał własne, specyficzne cechy, co wpłynęło na ukształtowanie się zupełnie nowego piwnego stylu APA. Piwo American Pale Ale to trunek bardziej zrównoważony w smaku, mniej gorzki i bogatszy w świeże nuty zapachowe, przede wszystkim owocowe i kwiatowe.

Jego historia jest znacznie krótsza niż w przypadku piw IPA. O APA jako odrębnym stylu piwnym zaczęto mówić dopiero w latach 80. XX wieku, wraz z wybuchem tzw. piwnej rewolucji. Dziesiątki niewielkich browarów, które nie mogły zapewniać warunków koniecznych do warzenia popularnych piw typu lager, wróciło do korzeni. W ten sposób na rynku pojawiły się najpierw dziesiątki, a później setki i tysiące nowych gatunków piw o zdecydowanie bogatszych, bardziej wyrazistych i intensywniejszych smakach niż popularne lagery. Najczęściej były to właśnie piwa APA, warzone z amerykańskich gatunków chmielu, z wykorzystaniem drożdży górnej fermentacji, odmieniły współczesny rynek piwny i przyczyniły się do odrodzenia popularności tradycyjnych, małych browarów.

Jeśli zastanawiasz się, czym różni się IPA od APA, to musisz wiedzieć, że bardziej gorzkie jest IPA. Piwo z amerykańskiego chmielu również jest gorzkie, ale jego smak jest bardziej zrównoważony.

Wspólna historia IPA i APA

Historia piw obu typu wiąże się z brytyjskimi koloniami i koniecznością stworzenia trwałego trunku zdolnego do wytrzymania trudnych warunków morskich rejsów. W związku z tym, że typowe piwo psuło się podczas podróży do Indii, producenci postanowili je lepiej zakonserwować. Stworzono trunek mocniejszy, z większą ilością alkoholu i chmielu, który nadał mu niezwykle intensywny, gorzki smak. Tak powstała IPA. Piwo American Pale Ale jest jego kolejną ewolucją, w której oryginalne gatunki uprawianego w Anglii chmielu, zastąpiono chmielami amerykańskimi. W ten sposób uzyskano trunek o łagodniejszym smaku, bardziej zrównoważony pod względem goryczki i zbożowego słodu.

Goryczka, aromat i smak piwa – czym różni się IPA od APA?

Tradycyjne, chmielone piwa IPA są na ogół mocniejsze i bardziej gorzkie niż APA. Piwo z amerykańskich gatunków chmielu ma łagodniejszy, lepiej zbalansowany smak, który łączy ziołową goryczkę z łagodną nutą zbożowego słodu.

Jeśli zastanawiasz się, w czym najlepiej pić tego typu piwa, do czego pasuje APA, a do czego IPA, to ogólnie można przyjąć, że piwa tego rodzaje dobrze pasują do wyrazistego, intensywnego smaku. Ze względu na dość dużą goryczkę, takie piwo dobrze gasi pragnienie i jest dobrą propozycją na gorące lato. W celu wydobycia pełni bogatych aromatów szklanka do piwa IPA powinna mieć formę kieliszka z wąską stopką i szeroką czarką. Podobny kształt ma również szklanka do piwa APA. Szeroka, zwężająca się ku górze czarka kumuluje esencję złożonych zapachów, a węższa stopka chroni przed szybkim ogrzaniem piwa ciepłem dłoni.